Interview met Elly de Vrijer over haar leven in Oostenrijk

Elly de Vrijer en ik kennen elkaar van een netwerkevent van Nextsales. Later heeft Elly bij ons een cursus Duits gevolgd.

Vandaag praten we over leven en werken in Oostenrijk

Je woont daar en je werkt toch ook in Oostenrijk?

Ik werk in heel Europa met een focus op Nederland en de DACH-landen. Ik doe opdrachten zowel in NL als in Duitsland (DE), Oostenrijk (AU) en in de Duitstalige kant van Zwitserland (CH). Ik kan ook in andere landen werken. Wij gaan uit van een ‘single point of contact’.

Wat voor werk doe je precies?

Ik ben partner bij een executive search firma Hightech Partners met het hoofdkantoor in Brussel. Bij deze firma ligt de focus op digitale transformatie in IT en TECH. Door overnames doen we er ook andere industrieën bij, maar onze focus blijft digitale transformatie. Wij helpen onze klanten door de juiste talenten voor ze aan boord te halen.

Anderzijds ben ik ook de practice lead voor vrouwen in IT & TECH en voor diversiteit in de Boardroom. Verder ben ik ambassadeur voor Women in Tech en voor Rightbrains hier in Nederland. Women in Tech is een mondiale organisatie. Naast het ambassadeurschap ben ik mentor. Ik begeleid vrouwen die volop aan hun carrière werken in landen als Argentinië, Brazilië, India en waar dan ook in de wereld. Daar ligt mijn focus als mentor met name op ondernemerschap en het begeleiden van mentee’s van diverse culturen en nationaliteiten naar een volgende stap in hun carrière. Ik heb nu twintig jaar ervaring als ondernemer en als Partner bij Hightech Partners. Ik hoop mijn mentee’s een waardevolle bijdrage mee te geven. Zie het maar als ‘giving back’ of ‘paying forward’.

Maar je woont in Oostenrijk?

Ik woon ruim vijf jaar in Oostenrijk − ik heb het gevoel dat het langer is en op een aantal aspecten korter, dat is afhankelijk van de vraag − en ik werk daar waar ik zijn moet. Als er een nieuwe klant komt in Nederland, ben ik daar. Ik bezoek bestaande klanten, neem assessments af, spreek kandidaten en ga naar (netwerk) evenementen. Datzelfde doe ik in de DACH-landen.

Wat was de aanleiding om naar Oostenrijk te verhuizen?

We hebben sinds 2005 een huis in Oostenrijk, de eerste twee jaar in een huis in een dorpje waar je zowel vast kon wonen, maar ook als tweede woning kon gebruiken. In 2007 hebben we ons huis voor permanente bewoning in de bergen gekocht. Het heeft nog een aantal jaren geduurd voordat we daar permanent zijn gaan wonen. We wilden dat wel, maar dat had met de recessie in NL te maken en aangezien we in een mooi huis aan de Zeeuwse kust woonden, hebben we even gewacht.

Wat kwam erbij kijken toen je permanent in Oostenrijk wilde wonen en een huis zocht?

Ons huis zoeken was nog het gemakkelijkst. We hebben gekozen voor een Nederlandse tussenpersoon die de Oostenrijkse markt en regio goed kende, zodat we specifiekere vragen konden stellen. Toen ons eerste huis na twee jaar verkocht werd, heeft de Oostenrijkse makelaar dat opgepakt. Hij was immers ook de makelaar waarvoor ons Nederlandse contactpersoon bij ons eerste huis als tussenpersoon optrad.

Worden huizen via het internet gevonden en aangeboden of via de informele sector of via kranten of advertenties?

Huizen worden aangeboden en gevonden via websites van makelaars. Daarnaast worden huizen ook aangeboden via de etalages (en websites) van banken, zoals de Volksbank. Het niveau van huizen op websites kun je nog niet vergelijken met Nederland. Hier is het nog niet zo doorgeslagen dat je je huis als een showroom moet aanbieden. Het is nog wat losser en altijd zonder adres en meestal ook niet met de buitenkant van het huis. Dit kan alleen als er een contract is opgesteld tussen koper en verkopen. Ook liggen de courtages hier veel hoger en betaalt zowel de koper als de verkoper de makelaar.

Is het moeilijk om zo'n huis op je naam te krijgen?

Dat vonden wij niet. Voor beide huizen werkten de betrokken partijen met uitstekende notariskantoren en zijn de wijzigingen opgenomen in het ‘Grundbuch’.

Ook met een Nederlands paspoort is dat geen probleem?

Wij hebben dat niet ervaren. Het enige wat mij opviel, is dat je in NL bij de notaris een kop koffie krijgt en in Oostenrijk niet. Alles wordt correct afgehandeld, maar het is een zakelijke transactie en dan is het klaar.

Hoe is de samenwerking met banken?

Het verschil is dat je in Nederland niet meer kunt aanbellen en binnenkomen bij een bank, in Oostenrijk heeft ieder dorpje nog eigen banken. Daar kun je de hele week van ’s morgens van 8 uur tot 12 uur terecht en dat is fijn voor bijvoorbeeld nieuwe bankpasjes en verandering van zaken. Het is nog wat gemoedelijker.

Kun je na vijf jaar al integreren, heb je contact met de buren of in het dorp?

Hier op de berg heb ik in de zomer de boeren als buren en het eerstvolgende huis is een almhut. De buren wonen lopend een half uur, de ander drie kwartier bij ons vandaan. Die zien en horen we als ze om de dag de melk naar beneden brengen van de koeien. We hebben aan een echtpaar leuke vrienden overgehouden, dat is fijn. Het is gemakkelijk om met mensen in contact te komen, dat ligt een beetje aan je houding. Als je je arrogant opstelt of als Nederlander, dan lukt het niet zo goed, je moet je best doen om te integreren. Mijn directe buurtjes, Duitsers, komen uit München. Zij wonen hier ook permanent en daar hebben we veel contact mee. Ik vind integreren hier gemakkelijker dan in Zeeland.

Je komt oorspronkelijk uit de regio Rotterdam

Ja, we komen uit de regio Rotterdam, maar in Zeeland heb ik me altijd een buitenstaander gevoeld. We hadden geen kinderen en ik werkte door de week, dan moest je het van de weekenden hebben. Ze vinden het hier vreemd dat ik werk, want een Oostenrijkse vrouw stopt ergens tussen haar 58^e en haar 60^e jaar met werken en vrouwen gaan nog steeds eerder met pensioen dan mannen. Er wordt al verhoogd naar 60/62 jaar. In de toekomst gaan mannen en vrouwen tegelijk met pensioen op 65-jarige leeftijd, maar dat duurt nog wel even.

Was het altijd gebruikelijk dat vrouwen werkten?
In de steden waarschijnlijk wel. Regionaal werken vrouwen veel parttime. Zwangerschapsverlof is hier tot twee jaar, daarna hebben ze nog steeds recht op hun oude baan.

Ik ben wel een vreemde eend in de bijt, ik moet bij instanties en vrienden vaak uitleggen dat ik nog een werkende vrouw ben en het erg naar mijn zin heb.

Hoe is de gezondheidszorg geregeld? Zijn er lange wachtlijsten?

Op de gezondheidszorg is niets aan te merken. Af en toe moet je wel even wachten. Het langste wat ik ooit heb gewacht, was anderhalve maand. Als er spoed is, kun je er meestal wel tussendoor, dat regelt de huisarts dan.

Zijn de huisartsen hetzelfde als in Nederland?

Het verschil met Oostenrijkse huisartsen is dat ze meestal nog veel zelf kunnen bepalen. De Nederlandse huisarts zit in een gigantisch keurslijf. Alles moet volgens de regels van de verzekeringen.

Ik kijk nog steeds naar de serie ‘Der Bergdoktor’. Voor mij was dat vroeger heerlijk om mijn Duits te oefenen. Wat mij opviel, is dat er bij een ongeluk de arts altijd de patiënt meenam naar zijn praktijk om bloed af te nemen. Dat klopt echt in de praktijk. Wanneer nodig, ook zonder ongeluk, wordt er bloed afgenomen. In Nederland moet je echt op je kop gaan staan om bij een huisarts bloed af te laten nemen.

Ik had vorig jaar een wondje op mijn neus dat maar niet wilde helen. Mijn schoonheidsspecialiste adviseerde me om naar mijn arts te gaan en een verwijzing voor een dermatoloog te vragen. Mijn arts dacht dat het zonneschade was en aansluitend heb ik met een dermatoloog een afspraak gemaakt. Het eerste wat de assistente zei, was: “Sorry, maar we zitten vol op het moment. Eigenlijk mag ik geen patiënten meer aannemen.” Ik vertelde dat mijn huisarts mij stuurde en dat hij deze dermatoloog ten zeerste kon aanbevelen. Toen kon ik na zes weken terecht. Ze doen hier niet moeilijk over doorverwijzingen.

Heb je geen spijt dat je naar Oostenrijk bent gegaan?

Ik heb nul procent spijt. Wel geven al die dingen die je administratief moet regelen en wat er allemaal fout kan gaan met instanties wat spanning en stress. Als ik dat allemaal van tevoren had geweten… Aan de andere kant moet je ook in Nederland soms door veel hoepeltjes heen. Ik heb geen last van de taal. Als ik iemand niet begrijp of niet versta, vraag ik door tot ze het helder uitleggen of op papier zetten, dus je moet even door de zure appel heen bijten.

Als je in NL gaat verhuizen, moet je ook naar het gemeentehuis en heb je ook gedoe. Ik ben natuurlijk zakelijk nog in Nederland en ik vraag weleens aan mijn man wat hij mist. Het enige wat hij mist, is haring. Ik heb op Schiphol een winkel ontdekt dat verse haring verkoopt, zij het ingevroren. Dat mag ik meenemen, want ik blijf in de Schengenlanden.

Eind januari was ik weer een week in Nederland en een paar dagen in Brussel. Ik ben er graag. Wel merk ik dat, zodra ik buiten de deur sta, denk: o ja, die wind. Die mis ik niet. Ik vond de wind in de loop van de jaren aan de kust alleen maar toegenomen. Nog steeds ben ik graag in Nederland, maar na een paar dagen, heel blij weer naar huis te gaan in Oostenrijk. Bij thuiskomst moet ik altijd weer even settelen. Waar wij wonen, is echt een andere planeet. Je kunt het hier niet vergelijken met Nederland.

Dat is de rust en de omgeving?

Ja, dat begint al op vliegveld Salzburg. Je gaat natuurlijk door de kleine driehoek en Berchtesgaden, van Oostenrijk naar Duitsland en weer naar Oostenrijk. Het is een mooi uur door de bergen rijden. Vanaf Salzburg is het al een andere wereld. Als ik bij mij thuis het dal inrijd, kan ik dat met niets vergelijken.

Heb je voor iemand die naar Oostenrijk wil verhuizen bepaalde tips?

Niets aannemen van wat gebruikelijk is in Nederland.

Hoe bedoel je dat?

Als Nederlander hebben wij de neiging om aan te nemen dat alles wat in Nederland zo is ook zo in Oostenrijk zal zijn. Een mooi voorbeeld, daar hebben mijn man en ik ons ooit in vergist, is een bouwvergunning. In Nederland geldt deze voor vijf jaar en in Oostenrijk drie jaar. Niet de gemeente of je architect meldt dit, want het is immers gebruikelijk in Oostenrijk. Alles wat voor jou in Nederland normaal en gebruikelijk is, neem niet aan dat dat in Oostenrijk ook zo is. Dit geldt voor veel zaken.

Nog een mooi voorbeeld. Er overlijdt een vriend van ons die in het verleden op ons huis paste. Hier kwam ik achter door de GEM2GO app waar gemeentes op zijn aangesloten (heel handig!). Vanzelfsprekend wilde ik naar zijn begrafenis, maar ik wist niet hoe hier de gedragscodes zijn, want het was immers mijn eerste ervaring. Ik vroeg aan een vriendin bijvoorbeeld hoe je condoleert. Dat doe je met ‘mein Herzliches Beileid’. Dat ‘Herzliche’ vond ik raar, immers je condoleert iemand toch niet ‘hartelijk’? 'Herzlich' komt ‘von deinem Herzen’. Al je het zo bekijkt, klinkt dat anders en vanzelfsprekender.

Wij Nederlanders hebben al snel ergens een mening over en we doen aannames. Niet doen. Vragen. Daar leer je van. Dat is de beste tip die ik kan geven.

Heb je nog iets toe te voegen?

Ik kan dit land van harte aanbevelen. Maar realiseer je wel dat net als in Nederland de Zeeuwse kust anders is dan in Zuid-Holland. Dat zie je hier ook. Wenen is anders dan Salzburg, dat zijn steden en het platteland. Kies je voor het platteland, dan zijn de boeren daar echt anders dan wij Nederlanders, daar moet je in je communicatie rekening mee houden. Durf je aan te passen.

Dat kun je kennelijk

O ja, dat kan ik prima en wat ik mee moet geven, is pas je aan. Het is een ander land, een andere cultuur. We zijn één Europa, maar daar merk je weinig van. Dit is Oostenrijk en de mensen zijn heel trots op hun land en vooral op hun Regio.